Neden güzel ile zengine meyleder, rağbet gösterir insanlar? Fakirinse yüzü niçin soğuktur? Eli boş, gözü yaşlı olduğu için mi çoğu vakit? Bir çocuk saflığı ve masumiyetiyle bakmaya çalışsak bir an. Belki o vakit "neden?", "neden?", "neden?", aralarda "nasıl?" sorularının katar katar olup birbirine eklendiğini idrak ederiz. Her yeni cevabı yeni bir "neden?"in, yeni bir "nasıl?"ın izlediğini. Sonu gelmez bir matruşka misali, yeni sorular, yeni cevaplar kaplar zihnimizi. İnsanlık tarihi boyunca değişmeyen bir şeyler var mıdır dense, belki pek çokları arasından biri de bu konu olurdu. Şu düzene bakınca, binlerce yılın acı tecrübesini bir halk deyişi birkaç cümleye sığdırmış hissediyor insan. İçinde bir burukluk, yüzünde acı bir tebessüm beliriyor. Yoksa siz öyle hissetmiyor musunuz? Lafı açılmışken, gelin o sözlerin ardına bakalım ve insanlığın karanlık yüzünü beraberce görmeye çalışalım.... İnsan tuhaf bir varlık. Diğer canlılardan bir farkı olmadığı halde kendini dünyanın hâkimi sayıyor. Fakat ister güdü, ister içgüdü deyin en temel duygu yönetiyor bizi. Ölüm ve yaşam arasında kalmak, hayata tutunmak. Sonra bakıyorsun ezelden ebede sürekli tekrarlanan bir sahne: Güç ilişkileri, kazanma hırsı, rekabet, dünyayı ele geçirme çabası, tahakküm ilişkileri. Patronaj sistemleri, ittifaklar, savaşlar, yağmalar, güçlüye boyun eğme, zayıfı ezme... Dinmeyen acılar, göz yaşları, yokluk ve sefaletler... Bu uğurda yapmadığımız ahlaksızlık, kepazelik kalmıyor. O esnada nasıl da sureti haktan görünüyoruz hepimiz değil mi? Ahlakın kendisi dahi bu uğurda kullanışlı araçlara dönüşüyor. Çok uzaklara gitmeye gerek yok, buyurun size iki cümle: Halk ezgilerine kadar sinmiş, toplumun belleğinde, iliklerinde kendine yer bulmuş "Şimdi rağbet güzel ile zengine" dizesi. Yahut bir diğeri "Fakirin yüzü soğuktur". Sözün kendisi ve ardındaki anlam o kadar derin, o kadar üzücü ki... Kaç milyon, kaç milyar insanın hayatını okuyabiliriz bu sözle? Kaç bin yılını açıklayabiliriz insanlığın birbiriyle olan yakıcı, yıkıcı, üzücü ilişiklerinin karanlık, ölüm, zulüm kokan tarihinin? Fakat o kadar çok söz var ki böyle! Kendimize, ahlaka, insanlığa, kültüre, bugüne yahut yarına dair düşünmek isteyene bir ömür yetecek. Çöz çözebilirsen, şu kısacık ömründe bir çözüm üretebilirsen. Sözün kısası makbuldür derler. Yoksulu hor gören, güzel ile zengine meyledenler çok olsa da, her insanı bir değer olarak görenler de eminim az değildir. Önemli olan her birimizin bunlardan hangilerinden yana olduğu. Dünya dönüyor! Yunus'un dediği gibi, bir değirmen misali insanları öğütmeye devam ediyor. Görüp kavrayabilirsek... Kendinize iyi bakın.

Fakirin Yüzü Soğuktur Ne Demek?

"Fakirin yüzü soğuktur", yoksul insanların toplumda sıcak karşılanmadığını, değer görmediğini anlatan bir halk deyişidir. Bu söz sosyal ve ekonomik eşitsizliklerin, güç ve zenginlik ekseninde şekillenen insan ilişkilerinin acı bir özetidir. Toplumun hafızasına derin bir şekilde işlemiş olan bu ifade, yoksulluğun maddi yönü kadar duygusal ve sosyal bakımdan da bir dışlanma nedeni olduğunu gösterir.