Âşıkların Diliyle Sivas

Âşıklık geleneği, Anadolu'nun hafızasını taşıyan en güçlü sözlü kültür damarlarından biridir. Bu damar, kimi zaman bir dağın gölgesinde yankılanan bir türküde, kimi zaman bir kış gecesinin uzun sohbetinde, kimi zaman bir köy meydanında çalınan sazın telinde hayat bulur. Sivas, bu geleneğin en diri, en üretken, en köklü merkezlerinden biridir.

"Âşıkların Diliyle Sivas", Dr. Doğan Kaya'nın uzun yıllar boyunca yürüttüğü arşiv araştırmaları, derlemeler, kayıtlar ve notlarla hazırladığı kapsamlı bir antolojidir. Eserde Sivas'ın tamamını, ilçelerini, beldelerini ve köylerini konu alan 188 şiir, özgün bir sistematikle bir araya getirilmiştir. Bu yönüyle kitap hem halk edebiyatı araştırmacıları için temel bir başvuru eseri hem de Sivas'ı sözün içinden tanımak isteyenler için kıymetli bir kültür atlasıdır.

Kitabın ilk bölümleri, Sivas'ın coğrafî yapısını, tarihî gelişimini, kültürel dokusunu ve halk yaşamını anlamaya yönelik sağlam bir çerçeve sunar. Ardından, âşıkların Sivas'a dair söyledikleri yüz seksen sekiz şiir, Sivas'ın merkezinden en uzak köylerine kadar geniş bir yelpazede okurun karşısına çıkar. Her şiir, hem kişisel bir hatırayı hem de toplumsal bir hafızayı taşır.

Kitap Hakkında

"Âşıkların Diliyle Sivas", bir şehrin yalnız taşını toprağını değil, sesini, duygusunu, insanını, tarihini ve kültürel birikimini şiir üzerinden okur.

Coğrafya bölümünde, dağlardan yaylalara, ovalardan akarsulara kadar Sivas'ın doğal yapısı anlatılır.

Tarih bölümü, Danişmendliler'den Selçuklulara, Osmanlı'dan Cumhuriyet dönemine kadar geniş bir süreklilik içinde Sivas'ın yolculuğunu açıklar.

Kültürel yapı bölümü, halkın giyim-kuşamından mutfak kültürüne, inanç dünyasından geleneklere, el sanatlarından güncel yaşam pratiklerine kadar kapsamlı bir panorama sunar.

Birinci ve ikinci büyük bölüm, Sivas'ın geneli ile ilçe-belde-köy düzeyinde ele alınan tüm şiirleri içerir.

Böylece eser, bir şiir derlemesi olmaktan çıkar, Sivas'ın halk edebiyatı belleğini yansıtan geniş ölçekli bir kültür haritasına dönüşür.

PDF İndir – Âşıkların Diliyle Sivas (Tam Metin)

Kitabın PDF sürümüne E-kitap Oku sekmesi ile erişebilirsiniz.

İçindekiler

Aşağıda yer alan İçindekiler bölümü, tüm şairleri ve tüm şiir başlıklarını eksiksiz içerir.

Takdim 
Önsöz 
Giriş

I. SİVAS İLİNİN COĞRAFÎ ÖZELLİKLERİ

A. YERYÜZÜ ŞEKİLLERİ

1. Dağlar – Platolar – Yaylalar

2. Akarsular

3. Göller

4. Vadiler ve Ovalar

5. Bitki Örtüsü

B. DİĞER ÖZELLİKLER

1. Hayvan Türleri

2. Nüfus

3. Yeraltı Zenginlikleri

4. İklim – Bitki Örtüsü

II. SİVAS'IN TARİHÇESİ

A. İlk ve Orta Çağ'da Sivas

B. Türkler Döneminde Sivas

1. Danişmendliler

2. Selçuklular, İlhanlılar ve Eratnalılar

3. Kadı Burhaneddin Devleti

4. Timur İstilâsı

5. Osmanlılar Zamanında Sivas

6. Cumhuriyetten Sonra Sivas

7. Tarihî Eserler

III. KÜLTÜREL YAPI

A. Giyim – Kuşam

B. Yaşama Biçimi

C. Beslenme

D. Gelenekler

E. İnançlar

F. El Sanatları

G. Şiirlerde Sivas

Birinci Bölüm

SİVAS'I KONU EDİNEN ŞİİRLER

(Şair adı – Şiir adı)

Adem Aydın – Sivas

Adil Özsoy – Koca Sivas'ın

Alenî – Sivas'ın

Aleni – Sivas

Ali Dayı – Sivas'ım

Ali Ertekin – Şanlı İlim

Alimî – Sivas'ım

Bekir Güzeldağ – Sivas'ım

Bekir Yiğit – Sivas

Bekir Yiğit – Bizim Sivas

Berdarî – Yeri Sivas'ın

Berdârî – Sivas'ın

Bülent Altay – Sivas

Cafer Tuncer – Benim İlim

Cengiz Alpay – Özü Sivas'ın

Coşarî – Sivas'ım

Çetin – Senden Ayrılalı

Derdî – Sivas

Derdiment – Yazı Sivas'ın

Derdiyar – Kullar Sivas'ta

Dönmez – Sivas

Duran Tamer – Sivas'ımı Özledim

Ehramî – Gülü Sivas'ın

Erdem Can – Sivas'ta

Erkanî – Sivas'ım

Fazlı Ertekin – Sivas

Feryadî – Sivas'ta

Feryadî – Sivas'ın

Feyzullah Demiray – Sivas

Furkanî – Sivas'ım

Gafilî – Sivas'a Bakışımız

Garip Ozan – Sivas İli

Gülçınar – Sivas'ım

Gülhanî – Varı Sivas'ın

Gülşadî – Ozanına Sevdalıyım Sivas'ın

Gülşadî – Özü Sivas'ın

Gül-Yanî – Sivas

Güven Tahtakıran – Soğuk

Güven Tahtakıran – Sivas'la Hasbihal

Halil İbrahim Bacak – Sivas'ım

Halil İbrahim Bacak – Sivas'ın Derdi

Halil Topçu – Sivas'ta

Halis Dönmez – Sivas

Hamit Bölücek – Tanımalı Sivas'ı

Hasan İris – Sivas'ın Kışı

Hayatî Bilgin – Sivas

Hitabî – Kışı Sivas'ın

İbrahim Doğan – Sivas İlimiz

İhsan Akpınar – Gardaş Sivas'ın Neresindensin

İlhamî – Sivas

İlhami Arslantaş – Sivas

İsa Koç – Sivas

İsmetî – Sivas Şehri

İsmetî – Sivas'ım

İsmetî – Sivas

İsmetî – Yanık Hava Çalar Teli Sivas'ın

İsmetî – Sivas

Kadir Baba – Kışı Sivas'ın

Kâhyaoğlu – Sivas

Kaptanî – Gelin Görün Sivas'ta

Kaptanî – Gururdur Bize

Kaptanî – Özledim

Kaptanî – Sivas'ım

Kaptanî – Sivas'ıma

Kaptanî – Meşhurdur

Kaptanî – Oy Sivas'ım Sivas'ım

Kaptanî – Gardaş

Kaptanî – Sivas

Kaptanî – Hepsi Beğdi Sivas'ım

Karagöz – Âşığım Ben Sivas'ıma

Karaoğlan – Sivas

Kelamî – Gördüm Güzel Sivas'ı

Bahattin Köse – Sivas'ım

Kul Coşkun – Sivas'ım

Kul Eyüp – Sivas İli

Kul Fani – Sivas

Kul Gazi – Sivas

Kul Mehmet – Sivas'ın

Kul Mehmet – Sivas

Kutubî – Sivas

Leşkerî – Sivas Güzellemesi

Musa Tektaş – Sivas

Musa Tektaş – Selamlar Olsun

Mustafa Altınay – Sivas

Mustafa Altınay – Sivas'ımız

Mustafa Altınay – Sivas

Mustafa Altınay – Sivas Sivas

Mustafa Altınay – Sivas'ım

Mustafa Altınay – Hasret Kaldı

Mustafa Rahmi – Sivas

Nazım Onmuş – Sivas Güzellemesi

Ömer Tombul – Özledim

Ömer Tombul – Sivas

Rahime Aslan – Sivas'ım

Ruhsatî Eroğlu – Sivas Sevdası

Ruhsatî Eroğlu – Sivas'a Haksızlık

Recep Kızılkaya – Sivas Marşı

Rıza Aslan – Sivas Seni

Rıza Ümit – Sivas İçin

Sağlam – Bambaşka

Sanatî – Sivas Methiyesi

Sefil Kadimî – Sivas

Sefil Selimî – Harabelerde

Sefil Selimî – Sivas'ta

Sefil Selimî – Sivas

Sevdanur – Sivas'ım

Süleyman Yücekaya – Ah Canım Sivas'ım

Süleyman Yücekaya – Ben Sivas Yazarım

Şahin Yılmaz – Sivas'ta

Şahin Yılmaz – Ben Sivas'ın Oğluyum

Şükranî – Sivas'ım

Şükranî – Kongre Şehri

Tabibî – Sivas'ım

Talip Kılıç – Memleketim Sivas'ın Destanı

Talip Kılıç – Sivas'ım

Talip Kılıç – Güzel Sivas'ım

Tanrıverdi – Hali Sivas'ın

Tanrıverdi – Sivas

Turan Yıldırım – Olmuş Sivas'ım

Turgut Yalçın – Sivas İline

Tüccarî – Sivas

Yurdagül Erdoğan – Sivas'ın Methi

Veysel – Ziyaret Eyledim Koca Sivas'ı

Veysel Cehdi Kut – Sivaslıyım

Yalçın (H. İbrahim) – Kul Ağlar Sana

Yalçın (H. İbrahim) – Sivas'ın Hali

Yalçın (H. İbrahim) – Sivas

Yalçın (H. İbrahim) – Vardır

Yunus Nadi – Sivas

Zakirî – Sivas'a Medhiye

Zeynel Sarı – Karı Sivas'ın

Mahlassız – Sivas İli

Âşık Deyişmelerinde Sivas:

Kaptanî – Erdem Can

İkinci Bölüm

SİVAS'IN İLÇE, BELDE VE KÖYLERİNİ KONU EDİNEN ŞİİRLER

(Şair adı – Şiir adı)

Gül-Yanî – Altınyayla

Gül-Yanî Gül-yan – Altınyayla

Gül-Yanî – Altınyayla Köyleri

H. Gazi Metin – Çamşıhı Elleri

H. Gazi Metin – Divriği

Karaoğlan – Doğanşar (İpsile)

Ömer Tozar – Doğanşar'a Özlem

Kadir Baba – Elbeyli Köyleri

Hacı Yetkin – Emlek Yöresi

Ozan Faruk – Gemerek

Abdullah Sandık – Yeşil Gürün

Emin Alpay – Gürün

Ersani Yiğittürk – Şenol Gürün'üm

Ersani Yiğittürk – Gürün

Gülebi – Gürün'e Hasret

Gülhanî – Gürün

Gülhanî – Saydığım Köyler

Hamit Bölücek – Gürün

Layıkî – Gülü Gürün'ün

Medine Kayapınar – Gürün

Mustafa Çevik – Gürün'üm

Tacettin Kekeç – Gürün

Turgut Yalçın – Gürün

Turgut Yalçın – Yeşil Gürün

Ali Doğan – Var Hafik'te

Kayhanî – Hafik İlçesi

Mustafa Altınay – İmranlı

Ozan Mehmet – İmranlı

Ozan Mehmet – İmranlı

Berdarî – Kangal Destanı

Leşkerî – Kangal

Mihmanî – Kangal Güzellemesi

Seyfi Fındık – Ortaköy

Battal Aydoğmuş – Ortaköy

Duran Tamer – Sızır

Duran Tamer – Sızır'ım

Talibî Coşkun – Suşehri

Ali İzzet Özkan – Şarkışla Köyleri Destanı

Bekir Karadeniz – Şarkışla

Cafer Tuncer – Şarkışla

Feryadî – Şarkışla

Kul Gazi – Şarkışla

Sefil Selimî – Şarkışla'm

Kelamî – Ulaş

Rüştü Tecer – Ulaş

Şeyh Hamit – Kazam Ulaş

Coşarî – Uzun Yayla Yollarında

Ahmet Bozkurt – Yıldızeli Köyleri Destanı

Ali Doğan – Yıldızeli

Adem Öztaş – Zara Güzelleri

Halil Topçu – Zara

Hikmet Çanlı – Güzel Zara

Kemal Ozanoğlu – Zara Destanı

Kılıçoğlu – Zara

Nidai – Zara

Osman Topçu – Zara

KELİME VE DEYİMLER

KAYNAKÇA

Bu Kitap Neden Önemli?

• Sivas üzerine yazılmış 188 şiirin tamamını bir araya getiren kapsamlı bir antolojidir.

• Hem bilinen âşıkların hem de yöresel halk şairlerinin sesini kayıt altına alır; bu yönüyle kültür belleğini korur.

• Sivas'ın coğrafyası, tarihi, kültürü ve halk yaşamı üzerine derli toplu bir çerçeve sunarak şiirlerin bağlamını anlaşılır kılar.

• Halk edebiyatı araştırmaları için benzersiz bir malzeme sunar; folklor, dil, edebiyat ve yerel tarih için güvenilir bir kaynaktır.

Sözün İzini Süren Bir Yolculuk

"Âşıkların Diliyle Sivas", bir şiir kitabı olmanın ötesinde bir şehrin duygu atlası, kültürel hafızası ve sözlü geleneğinin toplamıdır. Sivas'ın rüzgârı, karı, dağı, türküsü ve insanı, şiirlerin içinde kendi sesiyle yankılanır.

Bu eser, Sivas'a aşina olanlar için hatıraları tazeleyen; Sivas'ı yeni tanıyacaklar için şehrin ruhuna açılan güçlü bir kapıdır.

Âşıkların Diliyle Sivas – Temel Bilgiler

Kitap adı: Âşıkların Diliyle Sivas

Yazar: Dr. Doğan Kaya

Türü: Halk edebiyatı / Derleme / Şiir antolojisi

Konusu: Sivas'ın şehir, ilçe, belde ve köylerini konu alan toplam 188 âşık şiiri

Orijinal dil: Türkçe

İlk yayımlanma yılı: 2005–2006

Sayfa sayısı: 300+

PDF erişimi: Mevcut

Kategori: Halk edebiyatı, kültür, şiir, yerel tarih

Âşıkların Diliyle Sivas – Sık Sorulan Sorular

Kitaba dair sık sorulan sorular ve cevapları.

1. Kitap neyi anlatıyor?

Sivas'ı ve bağlı yerleşimleri âşıkların diliyle, toplam 188 şiir üzerinden anlatıyor.

2. Şiirleri kimler yazmış?

Hem tanınmış âşıklar hem de yörede yaşayan halk şairleri eserde yer alıyor.

3. Bu kitap neden önemli?

Sivas üzerine yapılmış kapsamlı âşık şiiri derlemesi olması yönüyle kaynak bir eserdir.

4. Akademik çalışmalarda kullanılabilir mi?

Evet. Coğrafya, tarih, kültür ve şiir malzemesini bir arada sunan güçlü bir kaynaktır.

5. Kitap PDF olarak erişilebilir mi?

Evet, "PDF Kitap İndir / E-Kitap Oku" seçenekleriyle kullanılabilir.

6. Şiirlerin düzeni nasıldır?

Önce Sivas'ı genel olarak konu eden şiirler; ardından ilçe, belde ve köy şiirleri yer alır.

7. Sivas'ı hiç bilmeyen okur için anlamlı mı?

Evet. Giriş bölümündeki coğrafya ve kültür anlatısı sayesinde bağlam anlaşılır.

8. Kaç şiir vardır?

Toplam 188 şiir bulunmaktadır.

9. Kitabı kim hazırlamıştır?

Halkbilimci Dr. Doğan Kaya tarafından hazırlanmıştır.

10. Kimler için uygundur?

Halk edebiyatı, yerel tarih, kültür araştırmaları yapanlar ve Sivaslı okurlar için idealdir.